Tin Tức Mới
Xá lợi là gì? Có mấy loại? Nguyên nhân và hình thành xá lị phật
Th8
Xá lợi được biết đến là những hạt tinh thể với đủ màu sắc; long lanh như ngọc, rắn như kim cương; búa đập không vỡ, lửa thiêu không cháy.
một loại tinh thể thường được phát hiện trong tro cốt của các vị cao tăng sau khi hỏa táng. Chúng là những gì còn sót lại trong đống tro tàn sau khi hỏa thiêu một nhà tu hành nào đó.
Xá lợi là gì?
Là tiếng Phạn, Hán dịch là “thân cốt” (xương nơi thân), hoặc dịch là “linh cốt” (xương thiêng), do sức Giới – Định – Huệ của người tu hành tạo thành, chứ chẳng phải do luyện Tinh – Khí – Thần mà được. Đấy chính là biểu tượng tâm hợp với đạo, tâm hợp với Phật vậy, chẳng phải chỉ chết đi đem thiêu mới có, mà ngay khi còn sống xương, thịt, tóc nơi thân đều có thể biến thành xá lợi cả.
Trong lịch sử Việt Nam
Toàn thân xá lợi thiền sư Vũ Khắc Minh được thờ tại chùa Đậu
Xá lợi cũng được ghi chép trong lịch sử Việt Nam. Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông viên tịch, đệ tử là Pháp Loa “thiêu được hơn ba ngàn hạt xá lỵ mang về chùa Tư Phúc ở kinh sư.”
Theo Thánh đăng ngữ lục và Tam tổ thực lục, xá lợi của Điều ngự được Trần Anh Tông chia làm ba phần, tôn trí vào ba nơi: lăng Quy Đức (phủ Long Hưng), bảo tháp Huệ Quang tại chùa Hoa Yên (Yên Tử) và chùa Phổ Minh (Thiên Trường).
Quan điểm xá lị đã được Ngô Sĩ Liên giải thích trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư – Bản Kỷ – Quyển II thời Lý Thái Tông như sau: “Thuyết nhà Phật gọi xá lỵ là tinh túy do tinh khí tụ lại, khi đốt xác, lửa không đốt cháy được cho nên gọi là bảo. Tương truyền người nào học Phật thành thì thân hóa như thế. Có lẽ vì sự đoạn tuyệt tình dục thì tinh khí kết lại thành ra như thế ấy.
Người đời không thường thấy, cho là lạ, có biết đâu là tinh khí dương tụ lại mà thành thôi.” Tóm lại, Ngô Sĩ Liên cho rằng xá lợi là do việc kiêng tình dục ở các vị sư tạo nên, cách giải thích này ngày nay được cho là không hợp lý (vì nếu đúng thì lẽ ra các thái giám cũng phải có xá lợi vì họ không có quan hệ tình dục).
Hiện nay nhiều nơi còn lưu giữ toàn thân xá lợi (nhục thân không bị hủy hoại) của các vị cao tăng, như chùa Đậu có toàn thân xá lợi của 2 thiền sư Vũ Khắc Minh và Vũ Khắc Trường, chùa Tiêu có toàn thân xá lợi của thiền sư Như Trí,…Năm 1963, để chống lại chính sách đàn áp Phật giáo của chế độ Mỹ Diệm, hòa thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu.
Thi hài ông được hỏa táng sau đó, nhưng trái tim của ông không hề bị thiêu cháy mà vẫn còn mềm, nóng, rồi mới nguội dần và cứng lại, biến thành một viên Xá lợi lớn, màu nâu thẫm.
Khoảng 100 đệ tử có mặt trong lễ hỏa táng đã tận mắt chứng kiến hiện tượng lạ lùng đó. Đây cũng là một hiện tượng chưa ai giải thích được. “Trái tim xá lợi” được thỉnh về chùa Xá Lợi rồi mang sang chùa Việt Nam Quốc Tự để bảo vệ, vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay.
Có mấy loại xá lợi?
Xá Lợi có hai loại
Xá lợi Phật: Tức là xá lợi từ chính kim thân của đức Phật. Khi Ngài nhập Niết Bàn, chư Thánh chúng trà tỳ và phân chia xá lợi của Phật để muôn nơi được cùng thờ cúng, chiêm bái. Nếu là Xá lợi của Phật thì thường phóng hào quang, có khả năng biến hiện, cứng như kim cương bất hoại, không gì có thể làm tổn hại được.
Xá lợi của chư Tăng hay Phật tử thì không được như vậy! Xá lợi Phật cực hiếm, lại tùy theo căn tánh và phước đức từng người mà hóa hiện.
Người có biệt duyên chiêm ngưỡng mỗi người tự thấy to nhỏ, mầu sắc khác nhau, chẳng ai giống ai.Xá lợi của người tu hành: Tức xá lợi của Chư Tăng và Phật tử.
Loại xá lợi này tùy vào đạo hạnh của người tu mà cảm nên hình dáng và màu sắc khác nhau: Như xá lợi của Tổ Huệ Năng là Toàn Thân Xá Lợi, ngàn năm không hư nát; Xá lợi của Hòa Thượng Tuyên Hóa và Tổ Ấn Quang có cả loại ngũ sắc và nhiều màu khác nhau; Xá lợi của Bồ Tát Thích Quảng Đức là trái tim không hoại….
Nguyên nhân hình thành
Hình thành từ thói quen ăn uống đồ chay: Các nhà sư do thói quen ăn chay, thường xuyên sử dụng một khối lượng lớn chất xơ và chất khoáng, quá trình tiêu hóa và hấp thu rất dễ tạo ra các muối phosphate và cacbonat. Những tinh thể muối đó tích lũy dần trong các bộ phận của cơ thể và cuối cùng biến thành xá-lị.
Tuy nhiên, giả thuyết này có phần không hợp lý vì có nhiều người ăn chay dù không theo đạo Phật, hoặc nhiều Phật tử cũng ăn chay nhưng thi hài của họ không hề có xá lợi như các cao tăng Phật giáo.
Hình thành do bệnh lý: Một số nhà khoa học cho rằng, có thể xá lị là một hiện tượng có tính bệnh lý, tương tự như bệnh sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi mật… Giả thuyết này được xem là thiếu hợp lý nhất, vì các viên sỏi thận, sỏi mật không hề có hình dạng tròn đều và màu sắc lấp lánh như nhiều viên xá lợi có được.
Mặt khác, đây là các chứng bệnh có nhiều người mắc phải nhưng thi hài của họ không hề có xá lợi, ngược lại nhiều cao tăng Phật giáo đến khi viên tịch vẫn không hề mắc các chứng bệnh trên, nhưng di thể của họ lại có xá lợi.
Giả sử trong cơ thể của một người có hàng ngàn viên cứng như sắt đá thì nhất định hoạt động sinh lý trong cơ thể sẽ rối loạn và dẫn tới bệnh tật, còn ở các vị cao tăng có xá lợi, họ đều không có bệnh mà chỉ viên tịch do lão hóa cơ thể.
Theo ba nhà vật lý Holden , Phakey và Clement thuộc đại học Monash, Melbourne, Úc trên tạp chí Khoa học pháp y quốc tế số tháng 6/1995, thấy cho rằng trong quá trình tinh thể hóa xương do hỏa táng, các tinh thể hình dạng khác nhau sẽ được hình thành nếu quá trình hỏa táng ở nhiệt độ thích hợp.
Họ đã theo dõi quá trình tinh thể hóa xương đùi của những người từ 1 tới 97 tuổi trong dải nhiệt độ 200 – 1.600 °C trong khoảng thời gian 2, 12, 18 và 24 giờ.
Kết quả là sự tinh thể hóa các khoáng trong xương (chiếm 2/3 trọng lượng xương) bắt đầu xuất hiện từ nhiệt độ 600 °C với nhiều hình dạng khác nhau: hình cầu, lục giác, hạt nhỏ và hình dạng không đều. Các hạt nhỏ đó có thể kết tinh thành các khối lớn hơn trong khoảng 1.000 – 1.400 °C.
Và khi nhiệt độ đạt tới 1.600 °C, các khối tinh thể bắt đầu tan chảy. Như vậy, nếu điều kiện hỏa táng thích hợp, xá lợi có thể xuất hiện do quá trình tinh thể hóa các khoáng vốn có rất nhiều trong xương người.
Còn có 1 quan điểm khác cho rằng Xá lợi được tạo ra nhờ sự tôi luyện dẫn dắt chân khí qua ngồi thiền (khi cảm giác lên 1 điểm nào đó trong cơ thể xuất hiện tức là chân khí có đi qua điểm đó, hãy nghĩ nó như dòng điện sinh học). Các cao tăng tu luyện đến mức cao có thể dẫn dắt chân khí đi một cách đều đặn, luân chuyển khắp cơ thể, từ đó có thể tạo ra các xá lợi.
Do đó không nhất thiết phải các cao tăng mới có xá lợi mà chỉ cần người bình thường có sự tập luyện thiền đến mức độ cao cũng có thể có được.
Theo quan điểm tâm linh của Nhà Phật thì cho rằng xá lị là kết quả của quá trình tu hành và khổ luyện và là kết quả của quá trình tu dưỡng đạo đức, chỉ xuất hiện ở những người có tấm lòng đại từ đại bi, luôn làm việc thiện.
Nung nghìn độ không tan chảy
“Ẩn số” mang tên xá lợi khiến các nhà y học nhiều lần đưa ra giả thuyết, có thể xá lợi là một hiện tượng có tính bệnh lý, tương tự như bệnh sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi mật… Và khi hỏa táng các hạt sỏi này không tiêu hủy được nên còn lại trong đám tro tàn, nhưng nghiên cứu này cũng đi vào ngõ cụt khi không thuyết phục được tất cả mọi người.
Giả thuyết tiếp theo được đưa ra đó là các cao tăng với chế độ ăn chay thường xuyên sử dụng nhiều chất xơ và chất khoáng, nên quá trình tiêu hóa và hấp thu dễ tạo ra các muối phosphate và carbonate.
Những tinh thể muối đó tích lũy trong cơ thể và dần biến thành xá lợi. Tuy nhiên, giả thuyết này cũng bị phản đối bởi nhiều người ăn chay nhưng không hình thành xá lợi khi hỏa táng.
Cũng có người đưa ra giải thích, cho rằng nếu ngồi thiền nhiều như các nhà sư sẽ làm tăng khả năng hình thành tinh thể muối trong cơ thể. Người ăn chay không có xá lợi khi hỏa táng vì ngồi thiên chưa đủ lâu và thường xuyên.
Sự thật về ngọc xá lợi đã được hé lộ khi theo ba nhà vật lý tìm ra rằng trong quá trình tinh thể hóa xương do hỏa táng, các tinh thể hình dạng khác nhau sẽ được hình thành nếu quá trình hỏa táng ở nhiệt độ thích hợp.
Nếu nhiệt độ hỏa táng ban đầu khoảng 600°C, sau đó tăng lên 1.000°C, nhiều khả năng các khối tinh thể sẽ xuất hiện, miễn là nhiệt độ không quá cao.
Hiện các lò hỏa táng thường có giới hạn nhiệt độ khoảng 1.200°C, khá thích hợp để xương được tinh thể hóa.
Những mẫu vật xá lợi
Theo kinh sách của đạo Phật, khi đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết bàn, thi thể Phật Thích Ca được các đệ tử hỏa táng.
Sau khi lửa tàn, người ta tìm thấy trong tro có rất nhiều tinh thể trong suốt, hình dạng và kích thước khác nhau, cứng như thép, lóng lánh và tỏa ra những tia sáng muôn màu, giống như những viên ngọc quý, tất cả được 84.000 viên, đựng đầy trong 8 hộc và 4 đấu.
Trước đây nhiều người không theo Phật giáo không tin là có xá-lợi Phật, họ cho rằng đó chỉ là truyền thuyết. Mãi đến năm 1898, ông William Claxton Peppé, người Pháp, tiến hành khảo cổ tại vùng Pīprāvā (huyện Siddharth Nagar, bang Uttar Pradesh, Ấn Độ), gần Lumbini ở phía nam Nepal, đã tìm thấy một cái hộp bằng đá khá lớn, trong đó có chứa hai chiếc bình bằng đá và vài dụng cụ bằng đá khác như tách trà.
Hai bình đá một lớn một nhỏ đều có chứa những viên xá-lợi.
Bình đá nhỏ dạng hình cầu, chia thành hai phần thượng hạ. Nửa phần trên có hình tay cầm, khắc niên đại của vua Asoka và nội dung của nó như sau: “Đây là xá-lợi của Đức Phật. Phần xá-lợi này do bộ tộc Śākya, nước Śrāvastī phụng thờ”.
Chiếc bình đã chứng minh nội dung trong kinh Trường A-hàm và rải rác ở những bộ kinh khác về việc phân chia xá-lợi của Phật Thích Ca thành 8 phần cho 8 quốc gia cổ đại Ấn Độ sau khi Phật nhập Niết-bàn hoàn toàn là sự thật.
Các hạt xá lị thường được đặt trong chén thủy tinh trên bàn thờ trong các chùa, đặt trong tượng Phật, hoặc đặt trên đỉnh tháp trong chùa.
Theo như truyền thuyết thì tượng Phật vàng ở thủ đô Bangkok của Thái Lan có đến 7 hạt xá lị. Tại Việt Nam, ngọc xá lợi của Phật Thích Ca được Đại đức Narada Mahathera, tọa chủ chùa Vajirarama ở Sri Lanka tặng năm 1953 và được thờ tại Chùa Xá Lợi.
Trong vườn tháp Huệ Quang trên núi Yên Tử, Việt Nam, có ngọn tháp tổ 9 tầng bằng đá là nơi thờ xá lị vua Trần Nhân Tông – vị tổ thứ nhất của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Ngoài ra, tại khu du lịch Đại Nam ở tỉnh Bình Dương, Việt Nam cũng có 2 hạt xá lợi được thờ ở khu chánh điện.
Một cách giải thích về sự hình thành của xá lợi
Cha đẻ của lý thuyết lượng tử, Tiến sĩ Max Planck, người nhận giải Nobel vật lý năm 1918, có kết luận: “không có bất cứ vật chất nào tồn tại trên thế giới; và vật chất được cấu tạo từ các lượng tử rung động liên tục”. Ở một khía cạnh khác, ta cũng có thể nói rằng năng lượng và vật chất là một và chúng có thể hoán chuyển cho nhau.
Trong cuốn sách “Những bàn tay ánh sáng”, Tiến sĩ Barbara Ann Brenna cho rằng: “Vật chất chỉ đơn giản là năng lượng chuyển động chậm lại hoặc kết tinh lại. Thân thể con người là năng lượng”.
Ở đây có thể đưa ra một gợi ý là con người có thể hấp thụ năng lượng từ vũ trụ; Nhưng ai có thể làm được việc này? Chính là những vị cao tăng, những người tu hành chân chính.
Tu luyện thực sự phải là trở về với bản tâm, đồng hóa với đặc tính của vũ trụ; khi đó năng lượng của vũ trụ có thể kết tinh trong cơ thể của người tu luyện.
Khi năng lượng tích tụ nhiều rồi thì nó có thể thay đổi tế bào của cơ thể và biến nó thành vật chất cao năng lượng; và vật chất cao năng lượng này chính là xá lợi. Chúng ta có thể xem đây là một cách để giải thích về sự hình thành của xá lợi.
Những trường hợp có thật về xá lợi
Tổng hợp những trường hợp có thật về hạt xá lợi
Trong kinh sách của đạo Phật, lúc Đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết bàn thì thi thể được các đệ tử hoả táng. Sau khi lửa tàn đã thu được 84.000 viên xá lợi có hình dạng, kích thước khác nhau toả ra nhiều tia sáng muôn màu. Sau đó những tinh thể này đã trở thành bảo vật vô cùng quý báu của hội Phật giáo.
Tại Singapore vào năm 1990 cũng có một vị cao tăng đắc đạo –Hoằng Huyền pháp sư sau khi viên tịch đã tìm được 480 viên xá lị. Chúng có kích cỡ như hạt đỗ, trong suốt và vô cùng lấp lánh.
Tại Trung Quốc vào năm 1991, phó Hội trưởng hội Phật giáo Ngũ Đài Sơn viên tịch lập kỷ lục thế giới với 11.000 hạt Sarira.
Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, tại Việt Nam vào thời đại vua Lý Thái Tông năm 1034 có hai nhà sư là Nghiêm Bảo Tính và Phạm Minh Tâm. Sau khi hai vị cao tăng viên tịch đã để lại hạt xá lợi và những hạt này đã được nhà vua đem thờ tại chùa Trường Thánh.
Năm 1963, hoà thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu để chống lại sự đàn áp của Mỹ – Diệm. Mặc dù thi hài được hoả táng nhưng trái tim ngài không hề bị thiêu cháy mà vẫn còn mềm, nóng rồi nguội dần và cứng lại. Sau đó biến thành một viên xá lợi có màu nâu thẫm.
Hiện Trái tim xá lợi đang được thỉnh về chùa Việt Nam quốc tự để bảo vệ và vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay.
Hay mới đây nhất là năm 2023, cố Đại sư Tinh Vân ở Trung Quốc sau khi làm lễ trà tỳ đã để lại vô số viên xá lị màu trắng, đen, vàng,… nhãn bóng như ngọc.
Thờ xá lợi tại nhà như thế nào là chuẩn nhất?
Tuỳ theo tín ngưỡng của mỗi người mà xem xét có nên thờ xá lị tại nhà hay không. Những Phật tử nào tin vào sự xuất hiện của chúng thì những hạt này mới xuất hiện. Còn nếu không tin chắc chắn sẽ không linh ứng.
Những Phật tử có niềm tín ngưỡng và tôn thờ Xá lợi Phật sẽ giúp cho họ có cơ hội thăng quan tiến chức trên sự nghiệp tu hành chánh quả. Tôn thờ xá lị cũng giống như tôn thờ chư vị Đức Phật, không những tinh tấn trên con đường tu hành mà còn nhận được nhiều phước huệ vô cùng cao quý.
Ngoài ra, những hạt Sarari còn được xem là động lực giúp xoay chuyển tâm hồn của con người.
Tóm lại, tuỳ thuộc vào nghiệp nặng hay nhẹ mà mỗi người đều có cách thờ khác nhau. Tương truyền rằng, ngọc Xá lợi Phật có khả năng biến hoá vô cùng ly kỳ: từ to thành nhỏ, từ ít thành nhiều, từ đục thành trong. Hay đẹp nhất là phát ra ánh hào quang. Nói chung thờ xá lợi tại nhà cần nhất là sự thành tâm, sau đó là lễ bái của mỗi người.
Tổng kết
Chi tiết bài Xá lợi là gì? Có mấy loại? Nguyên nhân hình thành xá lợi đã được chúng mình cung cấp đầy đủ trong bài. Hi vọng rằng nội dung sẽ giúp bạn hiểu rõ và thành tâm tôn thờ để có được phước đức cao nhất cho mình.
Như vậy việc hình thành xá lợi có thể là sự kết hợp của cả ba giả thuyết trên: Ăn chay và ngồi thiền; sỏi bệnh lý; và sự tinh thể hóa xương khi điều kiện hỏa táng phù hợp. Tuy nhiên đó là một quá trình ngẫu nhiên mà sự xuất hiện tùy thuộc vào nhiều yếu tố đôi khi không kiểm soát được.
Trên đây là một số thông tin về Xá lợi mà Đồ Thờ Hưng Vũ muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp các bạn hiểu thêm về Xá lợi cũng như tiền thân của Phật ở nơi này nhé!
Nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm về các thông tin khác thì hãy đón đọc những bài viết mới của chúng tôi nhé!
