Chùa Nôm Hưng Yên: Lịch sử, kiến trúc, văn hóa và lễ hội 2024

Chùa Nôm Hưng Yên một trong những ngôi chùa nổi tiếng linh thiêng tại mảnh đất phố hiến. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, chùa Nôm vẫn lưu giữ lối kiến trúc cổ xưa và thu hút đông đảo du khách tới tham quan

Chùa Nôm còn được coi là biểu tượng của ” phố hiến ngàn năm” với lối kiến trúc cổ xưa trường tồn cùng thời gian, chùa Nôm Hưng Yên lưu giữ hàng trăm pho tượng bằng đất sét được bảo tồn hàng trăm năm. Vậy hôm nay chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu xem tại sao chùa Nôm lại thu hút nhiều khách du lịch đến hằng năm như vậy nhé!

Giới thiệu chùa Nôm

Chùa Nôm còn được biết đến với cái tên khác là Linh Thông cổ tự, tọa lạc tại làng Nôm, xã Đại Hồng. Phía Tây chùa tiếp giáp huyện Gia Lâm, Hà Nội; phía Nam giáp với địa phận tỉnh Hải Dương còn phía bắc giáp tỉnh Bắc Ninh nên di chuyển đến đây vô cùng thuận lợi. Bởi thuộc quần thể làng Nôm nên chùa cũng mang vẻ đẹp dân dã như làng quê Việt Nam từ bao đời nay, đặc biệt nét kiến trúc còn đậm nét Phật giáo từ thế kỷ XVIII. Hiện tại trong chùa vẫn còn lưu giữ rất nhiều pho tượng cổ nhất Việt Nam.

Được coi là biểu tượng của “phố hiến ngàn năm” với lối kiến trúc cổ xưa trường tồn cùng thời gian, chùa Nôm Hưng Yên lưu giữ hàng trăm pho tượng bằng đất sét được bảo tồn hàng trăm năm.

Là nơi linh thiêng, ngôi chùa luôn mang tỏng mình một sắc thái ảm đạm, nhẹ nhàng. Không nhiễm bụi trần, không dung thế tục. Ngôi chùa Nôm Hưng Yên này cho dù trải qua biết bao thăng trầm, bao biến cố và hậu quả của chiến tranh để lại, nhưng vẫn giữ được nét đẹp thanh bình, cổ kính của chính nó. Qua nhiều lần sửa chữa, nâng cấp, ngôi chùa ngày càng hoàn thiện hơn về cơ sở vật chất, và là nơi dâng hương, cúng bái vào các dịp đầu năm mới hay các dịp lễ đặc thù của dân tộc Việt Nam.

Chùa Nôm ở đâu?

Chùa Nôm tọa lạc tại xã Đại Đông, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Chùa Nôm Hưng Yên Nằm cách thủ đô Hà Nội khoảng chừng 30km về phía Đông, đây là ngôi chùa thuộc quần thể di tích có mặt tại làng Nôm.

Dưới thời Hậu Lê, ngôi chùa đã được xây dựng và được rất nhiều vua chúa cũng như quan thần thời đó đến viếng thăm, cầu bình an. Do gắn liền với thời kì đỉnh cao của đạo Phật Giáo ngày xưa, ngôi chùa càng thu hút được nhiều nét đẹp cổ kính, cũng như là nơi tu hành của nhiều sư thầy nơi cửa Phật.

 

Vị trí chùa Nôm

Lịch sử chùa Nôm

Ngày nay cũng chẳng ai còn nhớ chùa được bắt đầu xây dựng từ bao giờ. Theo ước lệ của người dân địa phương thì chùa có tuổi đời khoảng chừng hơn 500 năm. Trên hai tấm bia lớn còn được lưu lại trong khuôn viên cho thấy chùa được xây dựng lại vào năm 1680. Đến khoảng gần cuối năm 1998 thì sư Huệ cùng chính quyền và nhân dân địa phương đã cùng nhau chung tay và góp công sức kiến tạo lại chùa.

Truyền thuyết kể lại rằng chùa được xây giữa rừng thông cổ tự nên mới có cái tên khác là Linh thông cổ tự. Dù chùa Nôm mới xây dựng lại khoảng độ 20 năm nhưng vẫn giữ lại được nguyên vẹn kiểu kiến trúc xưa đặc biệt. Tháng 2/1994 đánh dấu mốc đặc biệt trong việc chùa Nôm Hưng Yên được Bộ văn hóa thông tin chứng nhận “Di tích lịch sử văn hóa”.

Kiến trúc chùa Nôm

Chùa Nôm Hưng Yên còn lưu giữ được rất nhiều tượng cổ được làm bằng đồng. Được yêu thích nhất là tượng đức Phật Tổ Như Lai, tượng Cửu Long Phật Đản rất đẹp và tinh xảo. Ngoài ra, chùa còn giữ nhiều bài khấn nôm cổ mang giá trị lịch sử, nghiên cứu cao.

Ngoài ra khi tới chùa Nôm bạn có thể khám phá:

Vẻ đẹp kiến trúc cổ kính

Kiến trúc ngôi chùa được xây dựng độc đáo, mang nhiều nét cổ kính dân tộc truyền từ ngàn đời. Các công trình kiến trúc như: vườn tháp, lầu Quan Âm đều được khắc họa và chăm chút tỉ mỉ. Ngôi chùa được xây dựng kiên cố, với ý nghĩa lòng tin kiên định mà người dân hướng vào vị thần thánh mà họ tôn thờ. Thiên nhiên bảo phủ nhiều nét đằm thắm, tuy nhẹ nhàng như lại rất gợi sóng trong lòng du khách ghé thăm.

Phần mái được lớp bóng bằng hình dạng uốn cong lên, tô điểm bởi lớp sơn màu trầm của gỗ, trên mái điêu khắc các họa tiết cầu kì, độc đáo, nhưng lại thể hiện rõ sự tinh xảo trong từng nét cơ bản được khắc lên. Đặc biệt gây ấn tượng cho hàng ngàn du khách chính là sự tạo hình đỉnh cáo của đỉnh chóp mái. Sự tinh tế khi sử dụng điêu rồng phủ lên xung quanh tạo cảm giác lạ mắt, những cũng là để tôn vinh nét đẹp cổ kính, một nét đẹp bản sắc dân tộc hào nhoáng, sang trọng mà ngôi chùa đã và đang hướng tới.

Lầu chuông và lầu rống được xây dựng ngay phía sau cánh cổng chùa. Như để tô điểm thêm cho bức tranh thanh tịnh, sự xuất hiện của hồ nước xanh thắm càng khiến vẻ đẹp ngôi chùa thêm phần đằm thắm và thơ mộng hơn.

Chiêm ngưỡng 122 pho tượng cổ

Là nơi cư ngụ không chỉ cho những nét kiến trúc văn hóa hội tụ, mà còn là nơi thờ cúng, trưng bày hàng loạt các bức tượng thần thánh được đúc tinh xảo bằng đất nung. Tổng cộng đến nay có 122 bức tượng Phật và thần thánh tứ phương được quy tụ về đây như: tượng A Di Đà, Phật bà, Tam thánh, Tam thế, Bát bộ kim cương, Thập bát la hán,…

Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều bức tượng như đang tái hiện lại cuộc đời của các bậc anh hùng thiêng liêng, và hầu hết các bức tượng này đều được trưng bày trong Tòa Tam Bảo – nơi trú ngụ của các vị thánh này.

Cổng tam quan chùa Nôm

Như một cánh cổng thần kì sẽ đưa bạn vào thế giới cổ tích. Cánh cổng tam quan tại chùa Nôm Hưng Yên được làm hoàn toàn bằng gỗ Nâu – một loại gỗ đặc trưng của vùng Bắc Bộ. Hơn nữa, cánh cổng tam quan tại chùa Nôm này còn từng được vinh dự khi được mệnh danh là cánh cổng tam quan to và cao nhất khu vực Đông Nam Á lúc bấy giờ đó nha.

Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều khuôn viên hay khu tháp cổ xinh đẹp, nguy nga tọa lạc tại ngôi chùa này. Bạn nhớ là đừng bỏ lỡ bất kì chi tiết nào để tránh phải hối tiếc nhé.

Tham quan khu vườn tháp cổ kính

Sau khi dâng hương, bạn có thể vãn cảnh tại khu vườn tháp cổ của chùa. Khu vườn tháp cổ có tất cả 8 tháp, đều gồm 3 tầng đồ sộ. Phía trước chùa, bạn sẽ được chiêm ngưỡng tháp chuông cổ cao 3 tầng nằm ở bên phải, đối diện khu lầu trống. Tháp chuông ở chùa Nôm được làm hoàn toàn bằng gỗ với thân cột kèo lớn, vững chắc, được chạm trổ hoa văn tinh tế và chi tiết.

Nếu muốn đến lầu Quan Âm để chiêm bái, dâng hương, bạn phải đi qua cây cầu đá hình cánh cung. Phía trước lối dẫn lên cầu là nơi đặt hai Tháp Cửu Phẩm Liên Hòa được tạo hình từ chất liệu đồng.

Chùa Nôm thờ ai?

Chùa Nôm có ban chính là nơi thờ Đức Phật, Quan Âm Bồ Tát ở lầu Quan Âm, chùa cũng thờ những vị thần linh khác như: Đức Ông, thánh mẫu,… Cùng hàng trăm pho tượng với các vị thần khác như: Thập Bát La Hán, Bát Bộ Kim Cương…

Cách di chuyển tới chùa Nôm

Chùa Nôm không quá xa Hà Nội, sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn di chuyển tới ngôi chùa này như sau:

Phương tiện cá nhân

Cách 30km tính từ trung tâm thủ đô Hà Nội chạy về hướng chùa Nôm, đoạn đường rất gần và rất dễ dàng cho việc di chuyển bằng xe máy hay ô tô tự lái.

• Lộ trình như sau: chạy dọc theo đường quốc lộ 5 -> địa phận Hưng Yên -> đến trung tâm huyện Văn Lâm -> chạy khoảng 3km -> làng Nôm -> cuối cùng là đến chùa Nôm.

Lưu ý: bởi vì ngôi chùa tọa lạc khá sâu trong ngôi làng, đường đi ngoằn nghèo, thích hợp với việc di chuyển bằng xe máy hơn.

Xe bus

Tương tự như trên, bạn cũng chỉ cần tra rõ các tuyến xe bus sẽ chở bạn đến với chùa Nôm và chọn tuyến gần nhất với nhà mình là được nè.

• Các tuyến xe như sau: tuyến xe số 208 (Hà Nội – Hưng Yên) -> ngã 4 Như Quỳnh -> tiếp tục với tuyến số 01 Lương Tài -> ngã rẽ vào làng Nôm -> đi bộ hoặc thuê xe ôm chạy vào trong chùa Nôm là đến nơi nè.

Chùa Nôm Hưng Yên nằm trong quần thể di tích làng Nôm cổ kính. Muốn tới cổng chùa, bạn sẽ phải đi qua cây cầu đá 9 nhịp đầu rồng. Đây là cây cầu cổ có tuổi đời hơn 200 năm in bóng hình dưới dòng sông Nguyệt Đức.

Tiếp tục di chuyển một đoạn ngắn nữa là cổng tam quan cổ kính. Nơi đây được tôn vinh là chiếc cổng tam quan to đẹp nhất nhì vùng Đông Nam Á. Cổng to làm bằng gỗ nâu, bên trên mái đỏ vảy cá mang đặc trưng của chùa cổ vùng đồng bằng Bắc bộ. Bên ngoài cổng cũng là hai hàng cây cổ thụ tô điểm cho vẻ đẹp cổ kính của chùa.

Chùa Nôm cuốn hút du khách bởi lầu chuông và lầu trống đối diện nhau ngay sau cổng chùa. Cạnh lầu chuông là hồ nước xanh, tô điểm cho không gian thanh tịnh của chùa. Giữa hồ là Lầu Quan Âm đẹp như một đóa sen trắng khổng lồ.

Ngoài chính điện, chùa Nôm còn có một khu vườn mộ thắp làm từ đá ong. Nơi đây vẫn giữ nguyên những nét đẹp từ thế kỉ XVIII. Cảnh chùa khiến người ta bình tâm trở lại, thanh thản và khoan khoái.

Lễ hội chùa Nôm

Những ngày đầu xuân, chùa có rất nhiều hoạt động, nghi lễ truyền thống được tổ chức long trọng. Hội chùa Nôm trùng với dịp lễ lớn của làng, diễn ra vào ngày mùng 10, 11, 12 tháng Giêng hàng năm.

Đến chùa vào dịp này, du khách có thể tham dự, chiêm ngưỡng ngày lễ rước nước, nghi thức bao sái cho thành hoàng, được tổ chức một cách long trọng. Những nghi thức trong phần lễ đều thực hiện một cách uy nghi, theo đúng với truyền thống từ xa xưa. Kết thúc phần lễ, nhà chùa cũng tổ chức tiệc cỗ chay để mời các phật từ và du khách gần xa đã về dâng hương, tham quan chùa.

Lưu ý khi tới chùa Nôm

Đi chùa Nôm thì các du khách cần lưu ý những điều như sau:

• Không gian chùa là nơi linh thiêng nên chúng ta cần lưu ý trang phục, kinh nghiệm mà Đồ Thờ Hưng Vũ khuyên bạn không nên mặc những bộ trang phục quá màu mè hoặc phản cảm làm mất đi sự tôn nghiêm ở chùa.
• Sau khi đến chùa bạn nên thành tâm cầu nguyện và tận hưởng không gian linh thiêng, đừng sa đà vào việc mải mê chụp ảnh
• Tuyệt đối không nên đụng chạm hay lấy bất cứ vật dụng gì trong chùa nếu không được sự cho phép của các sư.
• Không dẫm đạp lên hoa cỏ cây cối, bàn ghế trong chùa, vứt rác đúng nơi quy định để không gây ô nhiễm môi trường.
• Xin phép với ban quản lý nhà chùa nếu muốn quay phim, chụp hình, nhất là sử dụng cho mục đích thương mại.

Trên đây là một số thông tin về chùa Nôm mà Đồ thờ Hưng Vũ muốn chia sẻ với các bạn về một ngôi chùa nằm ở Hưng Yên. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp các bạn hiểu thêm về ngôi chùa Nôm này nhé!

Nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm về các ngôi chùa khác thì hãy đón đọc những bài viết khác của chúng tôi nhé.