Chùa Đồng Yên Tử: Lịch sử, kiến trúc và lễ hội chùa Đồng

Chùa Đồng Yên Tử có lịch sử thế nào? Chùa trên đỉnh núi Yên Tử thì có độ cao bao nhiêu? Chùa đồng được xây dựng năm nào? Từ lâu nơi đây được mệnh danh là ngôi chùa trên đỉnh núi bằng đồng lớn nhất châu Á.

Vậy khi khách du lịch tới đây có thể tham quan và trải nghiệm gì? Sau đây hãy cùng Đồ Thờ Hưng Vũ khám phá nhé!

Mục Lục

Giới thiệu chùa Đồng Yên Tử

Chùa Đồng còn có tên Thiên Trúc tự (天竺寺 – chùa Cõi Phật), là ngôi chùa tọa lạc ở đỉnh cao nhất dãy Yên Tử (1.068m). Đây là ngôi chùa trên đỉnh núi bằng đồng lớn nhất châu Á.

Chùa Đồng Yên Tử nằm trong quần thể Trúc Lâm Yên Tử, tọa lạc trên đỉnh Yên Sơn với độ cao 1068m so với mực nước biển. Địa hình trên đỉnh Yên Sơn khá hiểm trở.

Phía Tây Bắc bao của đỉnh núi là vách đá đứng sừng sững sâu 200m. Đây chính là ranh giới giữa tỉnh Bắc Giang và Quảng Ninh. Chùa Đồng nằm trên độ cao lý tưởng kết hợp với vị trí hội tụ linh khí của núi Yên Tử nên ở đây luôn có mây vờn gió cuộn.

Chùa Đồng đã được ghi nhận kỷ lục là ngôi chùa làm bằng đồng lớn nhất ở Việt Nam. Để tiến tới một kỷ lục lớn hơn là “ngôi chùa nằm trên đỉnh núi làm bằng đồng lớn nhất châu Á” thì rất nhiều thợ đã phải ròng rã làm những công đoạn rất vất vả trong lịch sử của ngành xây dựng.

Không chỉ đạt được giá trị về kiến trúc mà đây còn là một ngôi chùa linh thiêng hàng đầu non nước Yên Tử cũng như trên cả nước. Hàng năm, chùa Đồng Yên Tử đón hàng triệu lượt du khách thập phương tới hành hương, tế lễ.

Lịch sử chùa Đồng Yên Tử

Chùa Đồng còn có tên gọi là Thiên Trúc Tự mang đến đất nước của Phật Tổ Như Lai. Và với vị trí vô thượng tọa lạc trên đỉnh núi Yên Tử.

Tương truyền rằng, trên đỉnh núi Yên Sơn – nơi đặt tràu Đồng trước kia – còn gọi là núi thiêng. Đây là nơi có thể cầu mưa, hô phong, hoán vũ trên đỉnh Yên Tử linh thiêng. Vì lý do đó, chùa Đồng Yên Tử chủ yếu thờ tượng Quan Thế Âm Bồ Tát. Nhưng phần chuông và đồ thờ đều bằng đồng.

Về sau, những hiện vật này đã bị thất lạc. Chùa Đồng còn là nơi ngự vì của Phật tổ Việt Nam. Và nơi thờ vong Phật tổ Như Lai nước Thiên trúc tiền kiếp của Phật Tổ Thích Ca Mâu Ni. Đây là nơi tôn vinh ý nghĩa của chữ Đồng hiện hữu rõ nhất.

Ngôi chùa đồng ban đầu được xây dựng từ thời Hậu Lê, do Quý phi của vua công đức, đặt trên một tảng đá hình vuông, tọa lạc tại đỉnh Yên Tử. Chùa được các thợ tạo tác của hoàng cung làm hoàn toàn từ đồng lá, nhưng kích thước khá nhỏ.

Vào năm 1740, không may bão lớn đã làm bay mất mái chùa. Sau đó, do điều kiện khó khăn để sửa chữa, những phần còn lại cũng bị phá dỡ đi hết.
Mãi đến năm 1930, ngôi chùa đồng mới được xây dựng lại với cốt đồng, bên ngoài là bê tông ngay trên chính nền đá cũ do bà Bùi Thị Mỹ phục dựng.
Năm 1993, ông Nguyễn Sơn Nam cùng hội Phật tử hải ngoại đã xây dựng nên một ngôi chùa đồng khác cạnh chùa cũ mang hình dáng chữ Đinh, hình dáng đóa sen nở cách điệu.
Vì có đến 2 chùa Đồng Yên Tử cạnh nhau nên đến năm 2006, Ban Quản lý chùa dưới sự chủ trì của Thượng Tọa Thích Thanh Quyết đã quy hoạch lại gộp thành một đặt ngay ở chính giữa 2 chùa cũ.
Từ năm 2007 đến nay, du lịch Yên Tử du khách đến đây chiêm bái sẽ chỉ thắp hương ở một ngôi chùa Đồng duy nhất. Chùa trải qua công đoạn xây dựng vất vả vì tọa lạc trên vị trí cao, địa hình di chuyển hiểm trở.

Mọi việc đập, khoan trên nền đá đều được thợ làm bằng tay, còn nguyên vật liệu thì vận chuyển dần theo đường bộ. Phần đúc đồng phải huy động đến 100 thợ lành nghề ở Ý Yên – Nam Định làm trong suốt 1 năm, sau đó dùng ròng rọc đưa lên vì quá nặng cho thấy sự khó khăn như thế nào.

Kiến trúc chùa Đồng Yên Tử

Chùa Đồng có thiết kế tựa như một đóa hoa sen khổng lồ. Trong đó, mỗi phiến đá là một cánh hoa sen đang nở rộ và trông tuyệt đẹp.

Ở khu vực phía Đông là triền đá dốc nghiêng. Còn phía Tây là vách núi thẳng đứng chỉ có thể vừa một bàn chân đi. Chùa được xây dựng có mặt quay về hướng Tây Nam với kiến trúc hình chữ nhật một gian hai mái.

Chùa có tổng diện tích gần 20m2 cùng chiều cao từ nền đến nóc là 3.35m. Ngoài ra, các họa tiết hoa văn trang trí trên chùa cũng rất độc đáo. Hầu hết đều mang dấu ấn của thời Trần. Kiến trúc chùa bao gồm: chùa, tượng Phật, chuông nặng hơn 70 tấn.

Vì chùa có vị trí trên đỉnh núi cheo leo cho nên kiến trúc chùa cũng được xây dựng sao cho thuận lợi với việc chịu đựng thời tiết ở Yên Tử.

Các hạng mục công trình khác như bậc đá lên xuống, lan can, sân hành lễ, lầu hóa vàng, nhà ghi công đức,… cũng được tôn tạo và mở rộng cho du khách tứ phương.

Toàn bộ công trình bao tượng Phật, chùa, chuông ước tính nặng 70 tấn, được đúc hoàn toàn bằng đồng nguyên chất nhập khẩu từ Australia với 4000 cấu kiện, trong đó có cấu kiện nặng nhất là 1,4 tấn. Tất cả được lắp đặt trên đỉnh núi cao.

Chùa Đồng Yên Tử được nhiều người ví là một bông sen vàng trên đỉnh núi linh thiêng, chùa được hợp thành từ khoảng 6000 chi tiết, có sự phức tạp nhất định khi tiến hành lắp ghép.

Tất cả các chi tiết từ viên ngói, gạch nền đến cột, kèo đều được đong đếm, cân đo, chỉnh sửa từng li từng tý nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ giống với thiết kế trước.

Ở hai bên chùa có đặt các giá treo chuông, khánh. Ở sau chùa xây dựng một nhà tăng để các sư an trú.

Quy mô chùa Đồng Yên Tử

Chùa Đồng Yên Tử mới đã được các nghệ nhân nổi tiếng đúc đồng ở Ý Yên, Nam Định thực hiện. Và ngôi chùa được đúc theo nguyên mẫu của chùa Dâu Keo (Thuận Thành, Bắc Ninh).

Chùa Đồng diện tích gần 20 m vuông, nặng 70 tấn, dài 4,6m, rộng 3,6m và chiều cao từ cột nền tới mái là 3,35m. Trong đó, mỗi viên ngói nặng khoảng 4 kg, 4 cột chùa mỗi cột nặng 1 tấn. Quả chuông và khánh đồng nặng trên 250 kg.

Hệ thống tượng Phật trong chùa gồm 1 pho tượng Phật Thích Ca và 3 pho tượng Tam Tổ Trúc Lâm. Tượng có kích thước cao trung bình từ 0,45-0,87m tọa trên đài sen, trong đó 3 pho tượng Tổ được tạo tác lớn hơn.

Tượng Thích Ca trong trang phục áo cà sa, tọa thiền với tư thế kiết già (thế liên hoa tọa).
Tượng Đệ nhất Tổ (Trần Nhân Tông) mặc áo cà sa, tay úp lên hai đùi, tư thế ngồi “kiết già kiểu cát tường” hay còn gọi là “cát tường tọa” mắt nhìn xuống soi rọi nội tâm
Tượng Đệ nhị Tổ (Pháp Loa) và Đệ tam Tổ (Huyền Quang) mặc áo cà sa, tư thế ngồi kiết già không lộ bàn chân, tay kết “định ấn”.

Toàn bộ 3 pho tượng Tổ ngự trên đài sen đặt trên bệ, trang trí hoa văn hình sen, cúc, thị, lá lật, hoa văn sóng nước.

Địa thế chùa Đồng Yên Tử

Do nằm ở vị thế khá cheo leo, độ cao lớn nên trên đỉnh Yên Sơn quanh năm có mây mù che phủ. Do đặc điểm ấy mà chùa Đồng đã được thiết kế bằng các phương pháp tối ưu hóa nhằm chống chịu lại với thời tiết khắc nghiệt. Khi tiến hành xây dựng chùa Đồng Yên Tử mới thì hai ngôi chùa cũ đã được chuyển đến Ban Quản lý di tích Yên Tử để bảo quản. Sau này tiếp tục được chuyển về Nhà trưng bày.

Địa thế ngôi chùa được dựng lại giống với hình dáng của một bông sen lớn. Trong đó thì mỗi một phiến đá tượng trưng cho một cánh sen đang nở, còn ngôi chùa thì nằm giữa đài sen. Phía đông của triền đá dốc nghiêng, phía tây có dốc đứng tạo thành vực thẳm, lối đi chỉ vừa vặn một bàn chân.

Công trình xây dựng theo hướng Tây Nam. Lên chùa Đồng Yên Tử, đi trong mây trắng bạn sẽ khó phân biệt được đâu là đất, đâu là trời. Nhìn về 4 hướng thì cảnh sắc giống hệt một dải lụa xanh tuyệt đẹp.

Hàng năm, cứ đến dịp đầu xuân, du khách mọi nơi đều có ước muốn hành hương đến chùa Đồng Yên Tử để cầu nguyên, chiêm bái, tìm về cõi Phật, tìm lại sự an nhiên.

Chùa Đồng Yên Tử thờ ai?

Chùa Đồng còn là nơi ngự vì của Phật tổ Việt Nam. Và nơi thờ vong Phật tổ Như Lai nước Thiên trúc tiền kiếp của Phật Tổ Thích Ca Mâu Ni. Đây là nơi tôn vinh ý nghĩa của chữ Đồng hiện hữu rõ nhất.

Chùa Đồng có tên gọi là Thiên Trúc Tự mang đến đất nước của Phật Tổ Như Lai. Và với vị trí vô thượng tọa lạc trên đỉnh núi Yên Tử. Tương truyền rằng, trên đỉnh núi Yên Sơn – nơi đặt tràu Đồng trước kia – còn gọi là núi thiêng. Đây là nơi có thể cầu mưa, hô phong, hoán vũ trên đỉnh Yên Tử linh thiêng. Vì lý do đó, chùa Đồng Yên Tử chủ yếu thờ tượng Quan Thế Âm Bồ Tát.

Nhưng phần chuông và đồ thờ đều bằng đồng. Về sau, những hiện vật này đã bị thất lạc.

Đường lên chùa Đồng Yên Tử

Trước kia để có thể lên được chùa Đồng Yên Tử thì con đường duy nhất là leo lúi qua hàng nghìn bậc đá, băng qua đường núi suốt chiều dài 6km để đặt chân lên đỉnh Yên Sơn.

Tuy nhiên vài năm trở lại đây thì Ban quản lý của khu danh thắng Yên Tử đã cho phép xây dựng và đưa vào sử dụng tuyến cáp treo để du khách có thể thuận tiện hơn trong việc chinh phục ngôi chùa.

Theo kinh nghiệm du lịch Yên Tử, bạn có thể đi lên chùa Đồng bằng 2 cách là đi bộ quãng đường 6km hoặc đi cáp treo.

Đi bộ leo núi: Thời gian di chuyển sẽ mất khoảng 5 giờ.
Từ QL 18 đi qua các ngôi chùa ngoài đến khu vực trung tâm Yên Tử.
Sau đó, đi bộ với hành trình qua các điểm như: suối Giải Oan, Tháp Tổ, chùa Một Mái, chùa Vân Tự và tượng Phật Trần Nhân Tông để đến chùa Đồng.
Đi bằng cáp treo: Hành trình này sẽ tốn ít sức lực hơn với 2 chặng, tổng cộng dài 2km bạn có thể mua vé khứ hồi cho cả 2 chặng.
- Giá vé cáp treo lên chùa Đồng là bao nhiêu?
- Giá vé cáp treo Yên Tử khứ hồi toàn tuyến là 350.000đ/1 người. Mua riêng vé một chiều là 200.000đ/1 người/1 tuyến.
- Ngồi trong cabin cáp treo bạn có thể ngắm nhìn trọn vẹn đất trời, núi non Yên Tử từ trên cao.

Khi đến ga thì sẽ tiếp tục đi bộ một đoạn nữa để thưởng ngoạn non thiêng Yên Tử. Từ cáp treo nhìn xuống bạn sẽ rất ngạc nhiên khi được chiêm ngưỡng khu rừng cây Yên Tử, nơi có nhiều ngọn tùng cổ với tuổi đời đã 700 năm vươn mình trong một không gian rất rộng.

Ngoài ra còn có các cây măng mọc tua tủa có khi chạm luôn cả vào cáp treo. Tuy đã có cáp treo nhưng đoạn đường đi bộ để lên được chùa Đồng cũng khá dài, cheo leo với hàng nghìn bậc đá lởm chởm xuyên qua những khu rừng già.

Khi đất trời vào xuân, có những cơn mưa phùn lất phất thì bạn sẽ được trải nghiệm “vén sương tìm đường” để lên chùa.

Lễ hội ở chùa Đồng Yên Tử

Hàng năm, lễ hội ở chùa Đồng và Yên Tử nói chung diễn ra vào ngày mùng 10 tháng Giêng (Âm lịch) và 3 ngày đầu năm.

Ngoài ra, vào những ngày sóc, vọng hay lễ Vu Lan, Phật đản, nhiều Phật tử cả nước cũng về đây hành hương lên chốn Trúc Lâm Yên Tử linh thiêng.

Di chuyển tới chùa Đồng Yên Tử thế nào?

Đầu tiên, để đến được chùa Đồng thì bạn cần phải có mặt ở núi Yên Tử trước. Bạn có thể xuất phát từ Hà Nội theo hướng Hà Nội – Quảng Ninh để đến Yên Tử. Xe khách, xe máy và ô tô là ba phương tiện phổ biến nhất mà bạn có thể sử dụng.

Khi đã đến với chân núi Yên Tử, bạn có thể sử dụng cáp treo để ngắm cảnh ở khắp 3 vùng hoặc đi bộ lên chùa Đồng. Vì chùa nằm ở trên dãy núi cao cho nên việc lên đến đỉnh Yên Tử và chiêm bái chùa Đồng mất khá nhiều thời gian.

Nếu như bạn đi cáp treo và dừng chặng ở những địa điểm khác thì tổng thời gian sẽ khoảng 4 tiếng. Còn nếu bạn đi bộ chinh phục từng địa điểm thì sẽ mất khoảng từ 6 đến 7 tiếng tùy theo thể lực và tinh thần của bạn.

Dù là bạn chọn cách thức nào thì chuyến du ngoạn tìm đến chùa Đồng Yên Tử của bạn chắc chắn cũng tuyệt vời. Bởi vì hành trình này sẽ giúp bạn có vô vàn những trải nghiệm hấp dẫn. Bắt đầu từ chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên cho đến thư giãn trong không gian thanh bình đến lạ.

Lưu ý gì khi tới chùa Đồng Yên Tử

Một vài lưu ý khi đi chùa cũng như đi thăm quan và lễ bái chùa Đồng Yên Tử:

Mặc trang phục nghiêm túc, kín đáo.
Nên mang theo áo khoác vì nhiệt độ trên đỉnh núi khá lạnh.
Khi gần tới địa điểm chùa Đồng Yên Tử sẽ không có những bậc thang. Bạn cần lưu ý cẩn thận khi bước đi.
Không xả rác, phá hoại cảnh quan môi trường.
Không đụng chạm hoặc làm hư tổn đến chùa Đồng.
Bạn nên nói nhẹ đi khẽ khi tham quan khu vực thanh tịnh này.
Hãy nhớ mang theo nước uống cùng với đồ ăn nhẹ để tiếp thêm năng lượng nếu cần.
Không nên mua những đồ vật không rõ nguồn gốc khi lên chùa Đồng Yên Tử.
Cẩn thận tiền bạc, tư trang khi đến chỗ đông người.

Câu hỏi thường gặp

Sau đây là một vài câu hỏi thường gặp của bạn đọc về Chùa Đồng Yên Tử như:

Độ cao Chùa Đồng Yên Tử bao nhiêu?

Độ cao Chùa Đồng Yên Tử là 1.068m so với mực nước biển

Chùa Đồng Yên Tử xây dựng năm nào?

Chùa Đồng Yên Tử xây dựng vào thế kỷ 17 vào thời hậu Lê, một bà phi của chúa Trịnh đã phát tâm công đức dựng chùa

Chùa Đồng Yên Tử thuộc tỉnh nào?

Chùa Đồng Yên Tử thuộc núi Yên Tử của tỉnh Quảng Ninh

Bài khấn Chùa Đồng Yên Tử

Bài khấn Chùa Đồng Yên Tử như sau:

Nam mô A Di Đà Phật.

Nam mô A Di Đà Phật.

Nam mô A Di Đà Phật.

Đệ tử con thành tâm kính lạy Mười phương chư Phật. chư vị Bồ Tát. chư Hiền Thánh Tăng. Hộ pháp Thiện thần. Thiên Long Bát Bộ.

Hôm nay là ngày……. tháng…… năm. ……(Âm lịch)

Tín chủ con là. …….Ngụ tại. ……………….

Thành tâm dâng lễ bạc cùng sớ trạng (nếu viết sớ đặt trên mâm lễ vật) lên cửa Mười phương Thường trụ Tam Bảo.

Chúng con xin dốc lòng kính lễ.

Đức Phật A Di Đà giáo chủ cõi Cực Lạc Tây phương.

Đức Phật Thích Ca Mâu Ni giáo chủ cõi Sa Bà.

Đức Phật Dược Sư Lưu Ly giáo chủ cõi Đông phương.

Đức Thiên thủ. Thiên nhãn. Ngũ bách danh tầm thanh cứu khổ cứu nạn. linh cảm Quán Thế Âm Bồ Tát.

Kính lạy Đức Hộ Pháp thiện thần Chư Thiên Bồ Tát.

Kính xin chư vị rủ lòng từ bi, phù hộ độ trì cho con, nguyện được. ……………………………… (công danh, tài lộc, giải hạn, bình an…).

Nguyện xin chư vị, chấp kỳ lễ bạc, tâm thành (sớ trạng) chứng minh, chứng giám cho con được tai quan nạn khỏi, điều lành đem đến, điều dữ tiêu tan, phát lộc phát tài, gia trung mạnh khoẻ, trên dưới thuận hoà an khang thịnh vượng.

Chúng con người phàm trần tục lầm lỗi còn nhiều. Cúi mong Phật, Thánh từ bi đại xá cho con (và gia đình) được tai qua nạn khỏi, mọi sự tốt lành, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.

Tín chủ chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật.

Nam mô A Di Đà Phật.

Nam mô A Di Đà Phật.

Cáp treo lên Chùa Đồng Yên Tử

Cáp treo lên Chùa Đồng Yên Tử thì bạn phải đi 2 tuyến. Giá vé cáp treo Yên Tử khứ hồi toàn tuyến là 350.000đ/1 người. Mua riêng vé một chiều là 200.000đ/1 người/1 tuyến.

Trên đây là thông tin về Chùa Đồng Yên Tử do Đồ Thờ Hưng Vũ đã tổng hợp và gửi tới các bạn. Hy vọng qua nội dung trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về lịch sử của của Đồng Yên Tử.

Nếu quan tâm tới các thông tin khác thì hãy đón đọc bài viết mới nhất của chúng tôi nhé!

Có thể bạn quan tâm: